Γράφει η: Άννα Χατζηδημητρίου
Το νοσοκομειακό περιβάλλον, μια βραχεία ή μια μακρόχρονη νοσηλεία, μια χειρουργική επέμβαση ή μια επώδυνη εξέταση, τα παιδιά ανάλογα με την συναισθηματική τους και γνωσιακή τους εξέλιξη την αντιλαμβάνονται ως μια μεγάλη πηγή άγχους και δυσφορίας και συχνά ως απειλή ή φόβο.
Οι πιθανές αντιδράσεις που μπορούν να εμφανιστούν και που συχνά χρειάζεται μια συμβουλευτική αντιμετώπιση και μια υποστηρικτική αντιμετώπιση είναι οι παρακάτω:
– Τα παιδιά της προσχολικής ηλικίας μπορούν να περιγράψουν την δυσφορία, τον φόβο τους και την ένταση του πόνο τους με απλά λόγια, πιάνουν και περιφρουρούν με τα χέρια τους το μέρος που πονάνε, βλέπουν τον πόνο σαν τιμωρία, δεν είναι πολύ συνεργάσιμα, έχουν έντονα την ανάγκη από την συναισθηματική υποστήριξη των γονιών και των γιατρών.
– Τα παιδιά της σχολικής ηλικίας επικοινωνούν με παρόμοιο τρόπο όπως και στην προσχολική. Επιπρόσθετα, έχουν εφιάλτες για οτι αναφορά τους φόβους τους ή την δυσφορία τους. Τέλος, επηρεάζονται από κοινωνικά στερεότυπα σε ότι αφορά την έκφραση του συναισθήματος τους με αποτέλεσμα να επηρεάζονται έντονα απο την αντιμετώπιση των γονιών και της ιατρικής ομάδας.
– Οι έφηβοι μπορούν να εντοπίσουν ακριβώς από που προέρχεται ο πόνος, το άγχος τους, την δυσφορία τους και να εκφράσουν με λόγια τις διαφορετικές ιδιότητές του (ένταση, διάρκεια κλπ.), γίνονται επιθετικοί ως προς την οικογένεια τους, μπορούν και ελέγξουν το σώμα τους, τις αντιδράσεις τους και να επιλέξουν σε ποιους και πότε θα δείξουν ότι είναι σε ψυχολογική δυσφορία ή πόνο. Είναι πολύ πιθανό να χάσουν την όρεξη τους για φαΐ και να έχουν δυσκολία στον ύπνο.
Είναι σημαντικό να υπάρχει μια καθοδήγηση στο τρόπο αντιμετώπισης στο οικογενειακό περιβάλλον διότι τα παιδιά σε αυτήν την ηλικία προσπαθούν να αναβάλουν οποιαδήποτε διαδικασία έχουν συνδυάσει ως αγχογόνα ή επίφοβη.
Πώς μπορούμε να ανακουφίσουμε την δυσφορία και το άγχος του παιδιού;
Δεδομένου ότι τα παιδιά έχουν διαφορετικό τρόπο αντίληψης και επεξεργασίας των πληροφοριών και των ερεθισμάτων, ο αποτελεσματικότερος τρόπος προετοιμάζεται και να ανακουφίζεται το παιδί είναι η πληροφόρηση να προσαρμόζεται στο στάδιο εξέλιξης τους. Σύμφωνα με τους Anderson and Masur (1985) ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για την προετοιμασία αγχογώνων και επώδυνων επεμβάσεων είναι ο συνδυασμός των παρακάτω τεχνικών:
ΜΕΘΟΔΟΙ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΟΤΑΝ Ο ΑΣΘΕΝΗΣ ΕΙΝΑΙ ΠΑΙΔΙ
1.Πληροφόρηση για την διαδικασία εκμαιεύοντας και εστιάζοντας ξεχωριστά στις ανησυχίες τους.
2.Πληροφόρηση για το τι θα αισθανθεί σε κάθε στάδιο
3.Παιχνιδοθεραπεία – Απευαισθητοποίηση
4.Μοντέλα συμπεριφοράς με εξιστόρηση παιδικών ιστοριών
5. Παιχνίδι ρόλων με κούκλες
6.Συμβουλευτική γονέων
Τι θα επιτύχουμε με την ψυχολογική υποστήριξη όταν ο ασθενής είναι παιδί;
Όταν τα ερωτήματα και είναι πολλά και συχνά , όταν οι αντιδράσεις είναι έντονες, όταν υπάρχει άρνηση για συνεργασία,
ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ
1. Βοηθάει τους σύμβουλους υγείας και την οικογένεια να διαπιστώσουν τι έχει καταλάβει το παιδί και τι όχι απο την ιατρική παρέμβαση που θα υποστεί.
2.Βοηθάει το παιδί να εντοπίσει το άγχος του, τις φοβίες του και το ενθαρρύνει να εκδηλώσει τα συναισθήματά του με τρόπο που μπορεί ή οικογένεια και η ιατρική ομάδα να τα κατανοήσει.
3.Βοηθάει το παιδί να οπλιστεί με εφόδια για να ελέγξει την σκέψη του και τα συναισθήματα ως προς το αγχογόνο ερέθισμα, ανακουφίζοντας του και προσφέροντας του ένα ασφαλές περιβάλλον.
Πώς μπορούν οι γονείς να απαντήσουν στα ερωτήματα που τους προκαλούν αγωνία;
ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ
Οι τεχνικές αυτές εφαρμόζονται διεθνώς στα νοσοκομεία για περιπτώσεις ανηλίκων με χρόνιες ασθένειες, για μετά-τραυματικό ή μετά-εγχειρητικό πόνο, για επώδυνες και αγχογόνες ιατρικές εξετάσεις. Είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε έναν ειδικό αν νιώθετε οτι το παιδί σας φορτίζετε συναισθηματικά και θέλετε μια εξειδικευμένη υποστήριξη ή αν νιώθετε εσείς σαν γονείς ότι έχετε ανάγκη να πληροφορηθείτε για το πώς να στηρίξετε το παιδί σας και να ανακουφιστείτε απο την αγωνία σας. Στο κέντρο μας υπάρχει συμβουλευτική υποστήριξη από ψυχολόγο και εφαρμόζονται και άλλες ειδικές τεχνικές όπως παιχνιδοθεραπεία, μοντέλα συμπεριφοράς με εξιστόρηση παιδικών ιστοριών για παιδιά και εφήβους με προβλήματα υγείας, για νοσηλευμένους αλλά και εξωτερικούς ασθενείς κατόπιν ραντεβού.
