Γράφει o: Ελευθέριος Τσιρίδης
Αύξηση παρουσιάσει τα τελευταία χρόνια η συχνότητα εμφάνισης των χόνδρινων βλαβών, τόσο στο νεανικό πληθυσμό λόγω ατυχημάτων, όσο και στην 3η ηλικία, λόγω φθοράς ή και μιας πιο σπάνιας νόσου που λέγεται οστεονέκρωση.
Όταν συμβούν ο ασθενής χάνει την ικανότητα κίνησης της άρθρωσης και εμφανίζει πόνο. Ανάλογα με τη βαρύτητα της βλάβης ο πόνος εμφανίζεται με τη φόρτιση της άρθρωσης, ή σε σοβαρές περιπτώσεις, με την απλή κίνησή της.
Στους νεότερους, η βλάβη του χόνδρου είναι κυρίως τραυματικής αιτιολογίας. Μια πτώση π.χ. πάνω στο γόνατο μπορεί να προκαλέσει παρεκτοπισμένο ή απαρεκτόπιστο χόνδρινο κάταγμα. Στην πρώτη περίπτωση απαιτείται συνήθως χειρουργική παρέμβαση, για να επανασυγκολληθεί το χόνδρινο τεμάχιο στη οστέινη βάση του. Στη δεύτερη, υπάρχει πιθανότητα με τη συντηρητική αγωγή το χόνδρινο κάταγμα να επανασυγκολληθεί μόνο του.
Σήμερα η ορθοπαιδική χειρουργική δίνει τη δυνατότητα προσπέλασης της άρθρωσης του ισχίου ή του γόνατος με τη μέθοδο της μικρής επεμβατικότητας και αντικατάστασης των χόνδρινων βλαβών σε νέους ασθενείς. Επίσης, η τεχνολογία επιτρέπει τη χρήση βιο-απορροφήσιμων βιδών, που δε χρειάζεται να αφαιρεθούν και που είναι συμβατές με τον χόνδρο.
Όταν ο χόνδρος έχει καταστραφεί τελείως, μπορεί να αντιμετωπιστεί με χονδροπλαστική, η οποία γίνεται με 3 μεθόδους: των μικροκαταγμάτων, του χόνδρινου μωσαϊκού και, τελευταία, με τη μέθοδο των βλαστοκυττάρων.
Τα μικροκατάγματα είναι τρυπανισμοί του υποχόνδριου οστού που διεγείρουν τα χονδροκύτταρα να αναγεννηθούν στην περιοχή της βλάβης. Η μέθοδος του μωσαϊκού είναι η μεταμόσχευση χόνδρου από το ένα σημείο της άρθρωσης στο άλλο. Και η τρίτη, των βλαστοκυττάρων, είναι μια μέθοδος που παλαιότερα εφαρμόστηκε με την καλλιέργεια χόνδρινων κυττάρων και στη συνέχεια τη μεταμόσχευσή τους στην περιοχή της βλάβης, ενώ σήμερα επιχειρείται πειραματικά βλαστοκύτταρα από τον μυελό των οστών να ενεθούν απευθείας στις χόνδρινες βλάβες, με την ελπίδα να ξανασχηματίσουν τον χόνδρο που λείπει.
Στους μεσήλικες, οι χόνδρινες βλάβες μπορεί να είναι αποτέλεσμα παλαιότερων, παραμελημένων τραυματισμών. Στην περίπτωση αυτή οι βλάβες μπορεί να αποτελέσουν προοίμιο της αρθρίτιδας και γι’ αυτό το λόγο γίνεται μεγάλη προσπάθεια στην ορθοπαιδική χειρουργική κοινότητα να επινοηθούν θεραπείες που θα προστατεύουν τους ασθενείς από αυτή την εξέλιξη.
Πρόσφατα η βιβλιογραφία ανέδειξε τις πρώτες μελέτες σε ανθρώπους όπου βλαστοκύτταρα από τον μυελό των οστών, μετά από ειδική επεξεργασία και με τη βοήθεια διεγερτικών παραγόντων, εφαρμόζοντας συγκεκριμένα πρωτόκολλα ενέθηκαν σε χόνδρινες βλάβες ενηλίκων και έδωσαν ενθαρρυντικά αποτελέσματα.
