Eπιμέλεια:  Ευγένιος Γκράουρ

Ποια συμπληρώματα διατροφής βοηθούν στο αδυνάτισμα; Επιβοηθητικά στην απώλεια του πλεονάζοντος βάρους έχουν αποδειχθεί ότι είναι ορισμένα συμπληρώματα διατροφής. Ωστόσο, η σωστή επιλογή τους, ο συνδυασμός τους και η ποσότητα που πρέπει να λαμβάνεται αποτελούν το κλειδί για την επιτυχία αλλά και για την αποφυγή ανεπιθύμητων ενεργειών, αφού, κάθε ένα από τα συμπληρώματα έχει διαφορετικούς μηχανισμούς δράσης. Άλλα στοχεύουν στην αύξηση του ρυθμού μεταβολισμού των υδατανθράκων, άλλα στη λιπόλυση, άλλα στην κατανάλωση ενέργειας και άλλα στη μείωση της πείνας.

Η επιλογή των κατάλληλων για κάθε οργανισμό από την άποψη της αποτελεσματικότητας όσο και της ασφάλειας, έγκειται στη βαθιά γνώση την οποία έχουν μόνο όσοι ασχολούνται επισταμένως με την παχυσαρκία και τη θεραπεία της.

«Ο επιπολασμός της παχυσαρκίας αυξάνεται σταθερά τις τελευταίες δεκαετίες σε όλο τον κόσμο. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, το ποσοστό των ανθρώπων που ταλαιπωρούνται από παραπανίσια κιλά έχει τριπλασιαστεί από το 1975, οδηγώντας σε αύξηση των παθήσεων που οφείλονται σε αυτήν. Μερικές από τις νόσους που προκαλεί είναι πολύ γνωστές (διαβήτης τύπου ΙΙ, σύνδρομο αποφρακτικής άπνοιας στον ύπνο, μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος και καρδιαγγειακές παθήσεις), ενώ άλλες βρίσκονται υπό διερεύνηση» μας εξηγεί ο Ειδικός Εφαρμογών Διαιτολογίας κ. Δημήτρης Οικονομάκης, επικεφαλής μιας ομάδας διατροφολόγων και γυμναστών που αγαπούν την καλή διατροφή και την άσκηση.

Για τη θεραπεία της παχυσαρκίας και των επιζήμιων συνεπειών της, έχουν προταθεί διάφορα διαιτητικά σχήματα, φαρμακοθεραπείες, σωματική άσκηση και ψυχολογική υποστήριξη για τον κατευνασμό της ακόρεστης επιθυμίας για φαγητό, μεμονωμένα ή σε συνδυασμό. Τα περισσότερα από αυτά είναι ασφαλή. Ωστόσο, πέραν των παρενεργειών που έχουν παρατηρηθεί σε μερικές από αυτές τις επιλογές, ένα σημαντικό πρόβλημα είναι η βραχεία συμμόρφωση με τις συστάσεις των ειδικών, λόγω κόπωσης, κόστους, κ.ά.

Τα συμπληρώματα διατροφής, από την άλλη πλευρά, έχουν αποκτήσει τελευταία μεγάλη δημοτικότητα, εξαιτίας της ταύτισής τους με την καλή υγεία. Είναι δε αλήθεια ότι πολλά από αυτά στερούνται ουσιαστικών παρενεργειών και βοηθούν στην απώλεια βάρους.

Κάποια από αυτά στοχεύουν στην αύξηση της καταναλισκόμενης ενέργειας προκειμένου να επιτευχθεί το επιθυμούμενο σωματικό βάρος. Για παράδειγμα, η πρωτεΐνη ορού γάλακτος θεωρείται μια πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας, που περιλαμβάνει όλα τα απαραίτητα αμινοξέα. Η κατανάλωσή της έχει αποδειχθεί ότι αυξάνει τις κυκλοφορούμενες συγκεντρώσεις ορμονών κορεσμού του παχέος εντέρου, περισσότερο από άλλες πρωτεΐνες, όπως η σόγια και η λευκωματίνη των αυγών. Επιπλέον, βοηθά στη μείωση της λιπώδους μάζας, με ταυτόχρονη διατήρηση της μυϊκής.

«Πλήθος μελετών και ανασκοπήσεων έδειξαν ότι η πρωτεΐνη ορού γάλακτος είναι ένα συμπλήρωμα με στατιστικά σημαντικό αντίκτυπο στην απώλεια λίπους. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, η χρήση μερικών γραμμαρίων την εβδομάδα, είτε ως συμπλήρωμα σε συνδυασμό με άσκηση αντίστασης, είτε ως μέρος ενός προγράμματος διατροφής για τη βελτίωση των παραμέτρων της σύστασης του σώματος, συνδράμει στη θεραπεία της παχυσαρκίας», επισημαίνει ο κ. Οικονομάκης.

Εξίσου επωφελής έχει κριθεί ότι είναι και η L-καρνιτίνη, η οποία συμβάλλει στη μείωση του σωματικού βάρους μέσω της βελτίωσης της αντίστασης στην ινσουλίνη και της τόνωσης του ενεργειακού μεταβολισμού, όπως έχει αποδειχθεί σε ζωικά μοντέλα, και στην οξείδωση του λίπους στους ανθρώπους.

Έχει φανεί επίσης από μελέτες ότι η συμπλήρωση L-καρνιτίνης μπορεί να προκαλέσει κορεσμό. Δεδομένης της ισχύος των προκλινικών στοιχείων και των πολλά υποσχόμενων αποτελεσμάτων των μελετών, μαζί με το καλό προφίλ ασφάλειας, το συμπλήρωμα αυτό θα μπορούσε να χρησιμοποιείται ως ένα βοηθητικό μέσο στη θεραπεία της παχυσαρκίας.

Ένας άλλος μηχανισμός δράσης κάποιων συμπληρωμάτων διατροφής είναι η αύξηση του μεταβολισμού του λίπους. Παρότι τα συμπληρώματα που προωθούνται ως ουσίες που «καίνε» λίπος είναι αρκετά, μόνο μερικά από αυτά έχουν αποδειχθεί ότι έχουν ευεργετικό ρόλο.

Όπως μας εξηγεί ο κ. Οικονομάκης, το συζευγμένο λινολεϊκό οξύ είναι μια ομάδα ισομερών λινολεϊκού οξέος, πολυακόρεστων λιπαρών οξέων που βρίσκονται φυσικά στο κρέας και τα γαλακτοκομικά προϊόντα των μηρυκαστικών ζώων. Η περιεκτικότητά τους σε συζευγμένο λινολεϊκό οξύ εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από διάφορους παράγοντες, όπως ο τύπος της ζωοτροφής, το είδος και η ηλικία του ζώου και η εποχή του έτους. Έχει βρεθεί ότι ασκεί αντικαρκινογόνες επιδράσεις, ρυθμίζει τις ανοσολογικές και/ή φλεγμονώδεις αποκρίσεις, μειώνει τον καρδιαγγειακό κίνδυνο. Επίσης, ότι βελτιώνει τη σύνθεση του σώματος και βοηθά στην απώλεια βάρους.

Ειδικά όσον αφορά στο αδυνάτισμα, έχει διαπιστωθεί ότι τα συμπληρώματα αυτά μειώνουν, μεταξύ άλλων, το μέγεθος των λιποκυττάρων και ρυθμίζουν τον μεταβολισμό των λιπιδίων. Επιπλέον, ορισμένες μελέτες έδειξαν ότι βοηθά στην μετατροπή του λευκού λιπώδους ιστού σε καφέ λιπώδη ιστό, ο οποίος αυξάνει το μεταβολικό ρυθμό και μειώνει τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα. Δηλαδή, η έρευνα μέχρι σήμερα δείχνει ότι το συζευγμένο λινολεϊκό οξύ προάγει την απώλεια βάρους και λίπους, έχοντας παράλληλα πολύ καλό προφίλ ασφάλειας.

«Για περισσότερους από 18 μήνες ο νέος κορωνοϊός είχε περιορίσει τις δραστηριότητές μας, τις ευκαιρίες για άθληση και τη διάθεση να φροντίσουμε τον εαυτό μας. Το αποτέλεσμα που είχε αυτή η συμπεριφορά είναι ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων να έχει παχύνει. Προκειμένου, λοιπόν, να επανέλθουν στο φυσιολογικό τους βάρος πρέπει να υιοθετήσουν ορισμένες συμπεριφορές και όχι να ακολουθήσουν τις αυστηρές δίαιτες που προτείνονται κατά καιρούς, αλλά συχνά εγκαταλείπονται λόγω της αυστηρότητάς τους.

Η ευέλικτη διατροφή (που πρεσβεύει την αποτελεσματικότητα της ελευθερίας επιλογής των τροφών που θα καταναλώνονται βάσει των ατομικών απαιτήσεων σε μακροθρεπτικά συστατικά) σε συνδυασμό με την υποβοήθηση του οργανισμού με έναν συνδυασμό συμπληρωμάτων διατροφής που αξιοποιεί όλους τους μηχανισμούς δράσης, θα μπορούσαν να φέρουν την επίτευξη του στόχου πιο κοντά και πιο γρήγορα», καταλήγει ο κ. Δημήτρης Οικονομάκης.