Γράφει o:  Γιώργος Σπηλιόπουλος

Η εποχική έκθεση στον ήλιο, που αποτελεί βασικό παράγοντα για την ενίσχυση της φυσικής ικανότητας του οργανισμού να παράγει τη «βιταμίνη του ήλιου», τη βιταμίνη D, διαδραματίζει καταλυτικό ρόλο στη θετική έκβαση των βαριατρικών επεμβάσεων, σύμφωνα με ερευνητές από το Johns Hopkins.

Αφού εξέτασαν 930.000 αρχεία ασθενών, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι υπάρχει αλληλεπίδραση μεταξύ βιταμίνης D, εποχών, γεωγραφίας και έκβασης των επεμβάσεων απώλειας βάρους.

Ειδικότερα, η Dr. Leigh Peterson, διατροφολόγος και μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Κέντρο Χειρουργικής Παχυσαρκίας του Johns Hopkins, η οποία ηγήθηκε της έρευνας, και η ομάδα της διαπίστωσαν ότι οι ασθενείς που υποβλήθηκαν σε βαριατρική επέμβαση στις ΗΠΑ κατά τη διάρκεια του χειμώνα δεν τα πήγαν τόσο καλά όσο οι ασθενείς που είχαν υποβληθεί στην ίδια επέμβαση το καλοκαίρι. Ομοίως, οι ασθενείς που εγχειρίστηκαν στο βορρά φάνηκε να έχουν περισσότερες επιπλοκές από εκείνους στο νότο.

Όπως σημείωσε η Dr. Peterson, η έκθεση στον ήλιο είναι καίριας σημασίας για τη σύνθεση της βιταμίνης D και δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι όσοι ζουν σε λιγότερο ηλιόλουστες χώρες μπορεί να πάσχουν από ανεπάρκεια της συγκεκριμένης βιταμίνης. Πρόσθεσε ότι το αξιοσημείωτο εύρημα της έρευνάς της είναι η στενή σχέση μεταξύ ηλιακής έκθεσης, βιταμίνης D και χειρουργικών αποτελεσμάτων.

Η βιταμίνη D παράγεται στο δέρμα μέσω της έκθεσή μας στις ευεργετικές ακτίνες του ήλιου. Υπάρχουν αρκετές μελέτες που φέρνουν στο φως όλο και νεώτερα στοιχεία για την επίδραση της βιταμίνης D στην υγεία του ανθρώπου, από το ρόλο της στην απορρόφηση του ασβεστίου και την αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης μέχρι την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος και τη μείωση των φλεγμονών. Σύμφωνα με υπολογισμούς, περισσότεροι από 1 εκ. άνθρωποι παγκοσμίως έχουν ανεπάρκεια βιταμίνης D, χωρίς να εξαιρούνται οι Έλληνες, παρότι η χώρα μας είναι από τις πιο ηλιόλουστες στον κόσμο.

Οι ερευνητές, αφού εξέτασαν στοιχεία βαριατρικών επεμβάσεων που πραγματοποιήθηκαν στις ΗΠΑ μεταξύ 2001 και 2010, διαπίστωσαν ότι οι μετεγχειρητικές επιπλοκές ήταν σπάνιες, με λιγότερο από το 1% των ασθενών να αναπτύσσουν λοιμώξεις.

Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Obesity Science & Practice, έδειξε επίσης ότι οι ασθενείς περνούσαν συχνά μερικές επιπλέον μέρες στο νοσοκομείο και αυτό φάνηκε να έχει στενή σχέση τόσο με την εποχή όσο και με τη γεωγραφική περιοχή, αφού διαπιστώθηκε ότι ένας δυσανάλογα μεγάλος αριθμός ατόμων που τα πήγε χειρότερα προερχόταν από βόρειες περιοχές. Παρατηρήθηκε, για παράδειγμα, ότι σε περιοχές βορείως του γεωγραφικού πλάτους 37 υπήρξαν σχεδόν 150.000 περισσότεροι ασθενείς με παρατεταμένη διάρκεια παραμονής στο νοσοκομείο -πάνω από τρεις ημέρες μετά την επέμβαση- από ό,τι σε περιοχές νοτίως αυτού. Δεδομένου ότι περισσότερα από 300.000 άτομα που είχαν υποβληθεί σε επέμβαση (πάνω από το 1/3 του συνόλου) βίωσαν παρατεταμένη νοσηλεία, το 71% αυτών συνέβησαν σε χώρες βορειότερα του συγκεκριμένου γεωγραφικού πλάτους.

Από την έρευνα διαφάνηκε επίσης ότι οι περισσότερες επιπλοκές μετά από βαριατρική επέμβαση, όπως η μη-επούλωση της πληγής, οι μολύνσεις του τραύματος, και η καθυστερημένη επούλωσή τους, προέκυψαν σε ψυχρότερες εποχές που χαρακτηρίζονται από λιγότερη ηλιοφάνεια. Συγκεκριμένα, πάνω από τους διπλάσιους ασθενείς εμφάνισαν καθυστερημένη επούλωση πληγών κατά τη διάρκεια του χειμώνα (349 ασθενείς ή 0,16%), από ό,τι το καλοκαίρι (172 ασθενείς, ή 0,07 %).

Μεγάλο ποσοστό παχύσαρκων ανθρώπων έχει διαπιστωθεί ότι πάσχει από έλλειψη βιταμίνης D. Το ίδιο πρόβλημα υπάρχει και σε όσους υποβάλλονται σε βαριατρικές επεμβάσεις, καθώς αυτές ενισχύουν την ανεπάρκειά της, λόγω της δυσαπορρόφησης των θρεπτικών ουσιών από το πεπτικό, οπότε συχνά οι γιατροί συστήνουν τη λήψη συμπληρωμάτων της.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, κατά τον προεγχειρητικό έλεγχο καλό είναι να εξετάζονται τα επίπεδα της βιταμίνης D των ασθενών, όμως δεν είναι ακόμα έτοιμοι να υποδείξουν την κατάλληλη θεραπεία σε εκείνους που υποβάλλονται σε βαριατρική επέμβαση. Ισχυρίζονται ότι απαιτείται περαιτέρω έρευνα για τον προσδιορισμό των βέλτιστων δόσεων βιταμίνης D στους ασθενείς.

Είναι βέβαια της άποψης ότι ιδανικά οι άνθρωποι πρέπει να επιτρέπουν στον οργανισμό τους να συνθέτει τη βιταμίνη D μέσω σύντομης και τακτικής έκθεσης στον ήλιο, να λαμβάνουν μέρος αυτής από τη διατροφή τους και, ενδεχομένως, μέσω συμπληρωμάτων.

Η Dr. Peterson σημείωσε επίσης ότι τα αυξανόμενα ποσοστά παχυσαρκίας και η άνοδος της δημοτικότητας των βαριατρικών επεμβάσεων καθιστούν αναγκαία την εξέταση και ενδεχομένως τη διόρθωση της επιβεβαιωμένης ανεπάρκειας της βιταμίνης D από τους κλινικούς γιατρούς πρωτοβάθμιας φροντίδας, αλλά και τους χειρουργούς παχυσαρκίας.